Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) là gì
Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) là giá trị của tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong biên giới của một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm. Nó là thước đo sản lượng kinh tế của một quốc gia và được coi là một trong những chỉ số quan trọng nhất về sức khỏe kinh tế của một quốc gia. GDP được tính bằng cách cộng tất cả tiêu dùng cá nhân và công cộng, đầu tư, chi tiêu chính phủ và xuất khẩu ròng (xuất khẩu trừ nhập khẩu). Bằng cách đo lường tổng giá trị hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong một quốc gia, GDP cung cấp một bức tranh toàn diện về mức độ hoạt động kinh tế tổng thể.
Lịch sử GDP
Simon Kuznets đưa ra khái niệm Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào những năm 1930 như một thước đo sản lượng kinh tế của một quốc gia. Liên Hợp Quốc đã áp dụng nó vào những năm 1940 như là thước đo tiêu chuẩn cho hoạt động kinh tế của một quốc gia. Qua nhiều năm, khái niệm GDP đã được hoàn thiện và mở rộng, và ngày nay nó vẫn là thước đo được sử dụng rộng rãi nhất để đo lường hoạt động kinh tế của một quốc gia.
3 loại tổng sản phẩm quốc nội
GDP danh nghĩa đo lường giá trị hàng hóa và dịch vụ được sản xuất theo giá thị trường hiện tại.
GDP thực điều chỉnh GDP danh nghĩa theo lạm phát, đưa ra bức tranh chính xác hơn về những thay đổi trong mức sống.
GDP bình quân đầu người tính GDP bình quân đầu người, có tính đến những thay đổi về dân số.
Cách tính các loại GDP
GDP danh nghĩa được tính bằng tổng giá trị thị trường của tất cả hàng hóa và dịch vụ cuối cùng được sản xuất tại một quốc gia trong một khoảng thời gian cụ thể, thường là một quý hoặc một năm. Công thức như sau:
GDP danh nghĩa = Tổng (Số lượng hàng hóa/dịch vụ được sản xuất * Giá hàng hóa/dịch vụ)
Lưu ý: Giá sử dụng phải là giá thị trường hiện tại, không phải giá của thời kỳ khác.
GDP thực tế điều chỉnh GDP danh nghĩa theo lạm phát, mang lại bức tranh chính xác hơn về sản lượng của nền kinh tế.
Công thức tính GDP thực tế như sau:
GDP thực tế = (GDP danh nghĩa / Chỉ số giảm phát GDP) * 100
Chỉ số giảm phát GDP là thước đo giá của tất cả hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế. Nó được tính như sau:
Chỉ số giảm phát GDP = (GDP danh nghĩa / GDP thực tế) * 100
Vì vậy, GDP thực tế được tính bằng cách chia GDP danh nghĩa cho chỉ số giảm phát GDP rồi nhân với 100. Điều này cho chúng ta thước đo sản lượng theo giá cố định, có tính đến những thay đổi về giá hàng hóa và dịch vụ theo thời gian.
GDP bình quân đầu người đo lường sản lượng kinh tế của một quốc gia có tính đến dân số của quốc gia đó. Nó đưa ra ý tưởng về sản lượng kinh tế bình quân đầu người của một quốc gia.
Công thức tính GDP bình quân đầu người là:
GDP bình quân đầu người = GDP thực tế / Dân số
GDP thực tế là GDP được điều chỉnh theo lạm phát và dân số là số người sống trong nước. Tính toán này ước tính thu nhập trung bình hoặc mức sống của mỗi người ở một quốc gia.
Công thức GDP là gì?
GDP (Gross Domestic Product) is the total value of all goods and services produced within a country’s borders in a given period, usually a year or a quarter.
GDP (Tổng sản phẩm quốc nội) là tổng giá trị của tất cả hàng hóa và dịch vụ được sản xuất trong phạm vi biên giới của một quốc gia trong một khoảng thời gian nhất định, thường là một năm hoặc một quý. Công thức tính GDP là:
GDP = C + I + G + (X – M)
Trong đó: C = Chi tiêu của người tiêu dùng I = Đầu tư của doanh nghiệp G = Chi tiêu của chính phủ X = Xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ M = Nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ
Vì vậy, GDP là tổng của tất cả chi tiêu cho tiêu dùng, đầu tư, mua sắm của chính phủ và xuất khẩu ròng (xuất khẩu trừ nhập khẩu). Nó đo lường tổng hoạt động kinh tế trong một nền kinh tế.
Hai công thức hoặc phương pháp chính để tính GDP như sau:
Cách tiếp cận chi tiêu: Cách tiếp cận này tính toán GDP bằng cách cộng tổng chi tiêu cho tiêu dùng (C), đầu tư (I), mua sắm của chính phủ (G) và xuất khẩu ròng (X – M).
Cách tiếp cận thu nhập: Cách tiếp cận này tính toán GDP bằng cách cộng tổng thu nhập được tạo ra từ quá trình sản xuất hàng hóa và dịch vụ trong nền kinh tế, bao gồm thù lao cho nhân viên, tổng thặng dư hoạt động và tổng thu nhập hỗn hợp.
Cả hai phương pháp đều nhằm mục đích đo lường cùng một thứ, đó là tổng sản lượng kinh tế của một quốc gia, nhưng chúng thực hiện điều đó bằng cách tiếp cận tính toán từ những góc độ khác nhau. Phương pháp chi tiêu xem xét số tiền chi tiêu cho các thành phần khác nhau của nền kinh tế, trong khi phương pháp thu nhập xem xét số tiền kiếm được từ các yếu tố sản xuất khác nhau. Kết quả của cả hai phương pháp phải giống nhau.
Quốc gia nào có GDP cao nhất?
Hoa Kỳ và Trung Quốc là hai quốc gia có GDP lớn nhất thế giới. Tuy nhiên, tùy thuộc vào cách bạn tính GDP mà thứ hạng của họ sẽ thay đổi. Với GDP danh nghĩa là 23 nghìn tỷ USD vào năm 2022, Hoa Kỳ dẫn đầu Trung Quốc với GDP là 17,7 nghìn tỷ USD.